ING: ‘Overheid laat kans liggen om restwarmte van datacenters als warmtebron te gebruiken'

Demissionair minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat heeft onlangs een rapport gedeeld met de Tweede Kamer over de staat van de Nederlandse digitale infrastructuur. Opmerkelijk is de afwezigheid van een cruciaal element in dit rapport, stelt Samantha Reilly, sector specialist TMT-ICT en duurzame energie bij ING Sector Banking: het hergebruik van restwarmte van datacenters. Dit aspect, dat een aanzienlijke bijdrage kan leveren aan de energietransitie, blijft onbenut.

Datacenters staan centraal in de moderne digitale economie. Zij bieden de noodzakelijke infrastructuur voor technologieën als kunstmatige intelligentie en het internet of things, die essentieel zijn voor het behoud van connectiviteit van wereldklasse in Nederland. Het rapport onderstreept de noodzaak van verdere investeringen in deze sector. Echter, het gaat voorbij aan het potentieel van datacenters om verder te gaan dan alleen digitale diensten. Zij kunnen ook een significante rol spelen in het verduurzamen van onze energievoorziening.

Het idee van het benutten van restwarmte van datacenters is uiteraard niet nieuw. De elektriciteit die wordt gebruikt om servers te laten draaien, genereert aanzienlijke hoeveelheden warmte. Deze restwarmte kan worden ingezet om omliggende gebouwen te verwarmen, hetzij direct of via een warmtenet. Dit proces biedt een dubbel voordeel: het vermindert de energiebehoefte van deze gebouwen en verlaagt de totale CO2-uitstoot.

In de context van de Nederlandse energietransitie, waarbij het gebruik van aardgas voor verwarming van gebouwen tegen 2050 verboden zal zijn, biedt de restwarmte van datacenters een waardevolle en duurzame energiebron. Het is daarom zorgwekkend dat deze mogelijkheid over het hoofd wordt gezien in beleidsvorming en infrastructuurplanning.

Momenteel zijn er in Nederland 28 projecten waarbij restwarmte van datacenters wordt benut. Deze projecten tonen aan dat het technisch haalbaar is en voordelen biedt voor zowel het milieu als de energie-efficiëntie. Echter, de effectiviteit van dergelijke initiatieven hangt sterk af van de locatie van de datacenters. Veel datacenters bevinden zich buiten stedelijke gebieden, wat het hergebruik van hun restwarmte complexer maakt. Daarom is het van cruciaal belang dat bij de planning en bouw van nieuwe datacenters rekening wordt gehouden met hun locatie in relatie tot potentiële warmteafnemers.

Volgens Samantha Reilly, sector specialist TMT-ICT en duurzame energie bij ING Sector Banking, is dit een gemiste kans voor Nederland. Het integreren van het hergebruik van restwarmte van datacenters in de nationale strategie voor energietransitie zou een aanzienlijke stap voorwaarts zijn in het streven naar een duurzamere toekomst. Het is tijd dat beleidsmakers deze kans erkennen en actie ondernemen om de synergie tussen digitale infrastructuur en duurzame energievoorziening te versterken.