Van mondiale grootverbruiker naar leverancier?

Als het internet een land zou zijn, is het hard op weg nummer 4 van de wereld te worden qua energieverbruik, becijferde Mozilla in haar Internet Health Report. Dat is niet zo’n mooie boodschap en daar gaat zeker een maatschappelijk debat over ontstaan. Maar je kan het ook omdraaien. Met de input van zoveel en steeds groenere elektra creëert internet één van de grootste duurzame warmtebronnen die er zijn. Server meets CV.

Je servers zodanig koelen dat de warmte die daarbij vrij komt bruikbaar is, kan langs een aantal routes. Decentraal, met watergekoelde serverruimtes en met watergekoelde servers. Ik ga ze allemaal even langs.

Decentraal: Kijk eens naar de Delftse startup Nerdalize. Die gasten maken van je server je lokale verwarming. Dat kan dus al, no problem! Maar goed, het echte volume aan opgestelde servers vind je in datacenters, daar kan je toch de grootste impact maken.

Watergekoelde serverruimtes: Een snel groeiende markt, zeker onder de grotere spelers. Geen rocket science en een grote stap in de verduurzaming van niet alleen de datacenters zelf, maar ook van de omgeving. Uitdaging is wel dat het water wat daarbij vrij komt 30 graden of kouder is. Wil je dat nuttig inzetten, dan kan dat prima in nieuwbouw of in de vorm van een zogenaamd bronnet. In de meeste gevallen moet je die warmte nog wel opwaarderen met een warmtepomp om hem nuttig in te kunnen zetten, en dat kost weer energie.

Watergekoelde servers: Ook hier is de wereld in beweging. Het Nederlandse bedrijf Asperitas is één van de absolute pioniers op dit gebied. Waarom: Het is super duurzaam, je hebt veel minder serverruimte nodig en je kan er water uit krijgen van wel 60 graden. Daar kun je prachtige dingen mee doen voor de rest van de wereld! En het zijn nog onwijs mooie dingen ook.

Samengevat: De technologie om servers met vloeistof te koelen en zo anderen van warmte te voorzien is aanwezig en wordt voor een deel al toegepast. Tegelijkertijd neemt de druk op de sector toe om duurzamer te worden. Aan de input kant zal de vraag naar elektra alleen maar blijven toenemen, die kunnen we wel steeds verder verduurzamen. Daarin onderscheidt deze sector zich niet van anderen, zoals de dienstverlening en de industrie. Maar, net als de industrie, kan de wereld van datacenters aan de output kant het verschil maken. En ook op dat gebied worden de eerste projecten van de grond getild, in Eindhoven en Aalsmeer bijvoorbeeld.

Als de maatschappij en de politiek door heeft dat de technologie er is en dat het in de praktijk al gebeurt, kan ik je garanderen dat de druk op regelgeving toe gaat nemen. Zeker met de dynamiek rond het huidige Klimaatakkoord, waarin letterlijk alle sectoren gevraagd worden te doen wat er in hun macht ligt om gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen. Daarom durf ik de stelling aan: als je nu nog investeert in vrije luchtkoeling, staat je datacenter over 5 jaar leeg.

Natuurlijk kan deze sector niet verantwoordelijk gehouden worden voor de daadwerkelijke levering van warmte aan anderen en de aanleg van de infrastructuur die daarvoor nodig is. Maar ook aan die kant is de wereld in beweging. Bedrijven als Alliander DGO, Enexis, Engie en anderen investeren al in deze projecten of in haalbaarheidsstudies.

De technologie is er, de bedrijven zijn er, de maatschappelijke druk is er, potentiële afnemers zijn er in overvloed, nu nog de verbindende schakel tussen al die spelers. In de Amsterdamse Westas bijvoorbeeld, waar ik nu mag werken als business developer voor duurzame warmte. Met de DDA, met Nederland ICT, met GreenIT, met RVO en de overheden als aanjagers gaan we daar business maken van duurzame datacenter warmte!

De volgende keer maken we een rondje langs verduurzamingsprojecten in de bouw. We gaan kijken wat daar de echte game changers zijn en passen die toe in de verduurzaming van datacenters. Voorproefje: het gaat niet om technologie, het gaat niet om techniek, het gaat niet om de overheid. Het gaat om mensen met lef.

Petrus Postma is mede oprichter van het bureau BLOC in Rotterdam. BLOC ontwikkelt next generation gebouwen, gebieden en concepten, altijd vanuit een maatschappelijk transitieperspectief. Duurzaamheid, inclusiviteit en circulariteit zijn daarbij de kernbegrippen. Petrus werkt als manager aan de circulaire transitie van de Westas, van de Greenports en de Nederlandse industrie. Voor meer informatie, check www.bloc.nl